Τεχνικά Xαρακτηριστικά ενός Βιβλίου

Bασικά στοιχεία για την παραγωγή ενός βιβλίου

Διαστάσεις

Η διάσταση που θα πρέπει να διαλέξουμε για ένα βιβλίο εξαρτάται από διάφορους παράγοντες:

  • Ο πρώτος και κυριότερος παράγοντας είναι η χώρα στην οποία τυπώνεται το βιβλίο, καθώς τα μεγέθη των χαρτιών που κυκλοφορούν παγκοσμίως δεν είναι ίδια για όλες τις χώρες. Στο παρόν άρθρο θα περιοριστούμε στα συνηθέστερα χαρτιά και διαστάσεις που αντιστοιχούν στην ελληνική αγορά.
  • Δεύτερος παράγοντας είναι το είδος του βιβλίου που πρόκειται να εκτυπώσουμε.
  • Τρίτος παράγοντας είναι το είδος του χαρτιού που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε για την εκτύπωση του βιβλίου. Δηλαδή όλα τα είδη χαρτιών δεν βγαίνουν σε όλες τις διαστάσεις, ως εκ τούτου θα πρέπει να το λάβουμε υπόψη μας ώστε να προσαρμόσουμε τη διάσταση στο χαρτί αν θέλουμε οπωσδήποτε κάποιο συγκεκριμένο είδος.

Χαρτί εσωτερικών σελίδων

Συνήθως οι διαστάσεις των βιβλίων ανάλογα με το είδος τους είναι οι εξής:

  • 14 x 21 εκ. (προτεινόμενη διάσταση για πεζογραφία, ποίηση κ.λπ. και συνήθως το χαρτί που χρησιμοποιούμε είναι σαμουά ή Book Paper)
  • 12 x 17 εκ. (προτείνεται για βιβλία που θα έχουν μορφή paperback και συνήθως συνδυάζεται με χαρτί Book Paper)
  • 17 x 24 εκ. (προτείνεται για παιδικά παραμύθια, σχολικά ή άλλα εγχειρίδια, ποίηση, επιστημονικά συγγράμματα κ.λπ. και συνήθως το χαρτί που χρησιμοποιούμε είναι λευκό γραφής ή velvet)
  • 22 x 24 εκ. (προτείνεται για παιδικά παραμύθια, λευκώματα κ.λπ. και συνήθως συνδυάζεται με χαρτί velvet ή illustration, κάποιο ειδικό χαρτί επιλογής ή σαμουά όταν πρόκειται για λογοτεχνία)
  • 21 x 28 εκ. (προτείνεται για παιδικά παραμύθια, λευκώματα, περιοδικά κ.λπ.)

Οι τύποι των χαρτιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι πάρα πολλοί. Ωστόσο τα συνηθέστερα χαρτιά για βιβλία είναι:

  • Σαμουά 90-110 γρ. (υποκίτρινο χρώμα) για λογοτεχνικά και φιλολογικά βιβλία.
  • Book Paper 75 γρ. (υποκίτρινο χρώμα) για λογοτεχνικά και φιλολογικά βιβλία. Το συγκεκριμένο χαρτί έχει την ιδιότητα να δείχνει πολύ πιο παχύ απ’ ό,τι τα άλλα χαρτιά στα αντίστοιχα γραμμάρια. Έτσι μπορούμε να έχουμε ένα πολύ χοντρό βιβλίο, αλλά παράλληλα και ελαφρύ.
  • Velvet 110-150 γρ. (κατάλευκο) για βιβλία έγχρωμα αλλά και για πολυτελείς εκδόσεις γενικότερα. Συνήθως χρησιμοποιείται σε παιδικά βιβλία, λευκώματα κ.ά.
  • Γραφής 80-120 γρ. (λευκό) για σχολικά βιβλία, παιδικά κ.λπ.

Βιβλιοδεσία

Υπάρχουν βιβλιοδεσίες πολλών τύπων. Ωστόσο οι συνηθέστερες βιβλιοδεσίες στην Ελλάδα είναι:

  • Ραφτό + κολλητό (Άδετο) Είναι η συνηθέστερη βιβλιοδεσία που γίνεται σε βιβλία που τυπώνονται σε τιράζ (τεμάχια) περισσότερα των 500.
  • Κολλητό Αυτή η βιβλιοδεσία γίνεται όταν πρόκειται να παραχθεί μικρότερη ποσότητα των 500 τεμαχίων. Πριν από μερικά χρόνια αυτού του τύπου η βιβλιοδεσία δεν ήταν καλή καθώς το βιβλίο «έσπαγε» και μετά από λίγο καιρό διαλυόταν. Ωστόσο σήμερα, με την τεχνολογία που διαθέτουμε αυτή η βιβλιοδεσία είναι εξίσου καλή με την πρώτη, και δεν δημιουργείται το παραμικρό πρόβλημα ακόμα και σε πολύ χοντρά βιβλία.
  • Σπιράλ Χρησιμοποιείται συνήθως σε ημερολόγια, τετράδια κ.λπ.
  • Καρφίτσα Χρησιμοποιείται σε έντυπα ή βιβλία πολύ λίγων σελίδων (μέχρι 80 το πολύ) που δεν μπορούν να βιβλιοδετηθούν ή θέλουμε να έχουν χαμηλότερο κόστος.
  • Κάλυμμα (χοντρό εξώφυλλο) (Δεμένο) Αυτό το εξώφυλλο το χρησιμοποιούμε συνήθως για λευκώματα ή πολυτελείς εκδόσεις μια και το κόστος του είναι πολύ υψηλότερο από τα δύο προηγούμενα.
  • Καλλιτεχνική βιβλιοδεσία Είναι η βιβλιοδεσία που γίνεται στο χέρι. Η πιο όμορφη και η πιο ακριβή. Την προτιμούμε για υπερπολυτελείς εκδόσεις, αλλά και για βιβλία που θέλουμε να διατηρήσουμε ως οικογενειακά κειμήλια. Μερικοί συγγραφείς επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν την πρώτη βιβλιοδεσία, δηλαδή ραφτό + κολλητό, και από την παραγωγή κρατάμε μερικά αντίτυπα άδετα για να δεθούν με καλλιτεχνική βιβλιοδεσία.

Εξώφυλλο

Μαλακό εξώφυλλο

Είναι το συνηθέστερο εξώφυλλο που βλέπουμε σε λογοτεχνικά, εκπαιδευτικά και άλλα βιβλία. Το χαρτί που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι 250-350 γρ. και ο συγγραφέας μπορεί να επιλέξει την ποιότητα και την υφή του.

Το βιβλίο με μαλακό εξώφυλλο μπορεί να έχει αφτάκια (όπου μπαίνει συνήθως το βιογραφικό και η φωτογραφία του συγγραφέα, άλλα βιβλία του συγγραφέα κ.λπ.).

Αν το χαρτί το επιτρέπει, μπορούμε να κάνουμε κάποιες επεξεργασίες, προκειμένου να τονίσουμε ορισμένα στοιχεία του εικαστικού του εξωφύλλου, π.χ. να γίνει πλαστικοποίηση (ματ ή γυαλιστερή), να γίνει κάποιο στοιχείο του εικαστικού ανάγλυφο, ή/και τοπικό UV (δηλαδή να είναι πιο γυαλιστερό το συγκεκριμένο σημείο και να ξεχωρίζει από το υπόλοιπο εξώφυλλο).

  • Velvet: Επιχρισμένο χαρτί με λεία βελούδινη αίσθηση και απαλή επιφάνεια και στις δύο όψεις. Έχει άριστη χρωματική απόδοση. Χρησιμοποιείται τόσο για το εσωτερικό έγχρωμων κυρίως βιβλίων όσο και για εξώφυλλο.
  • Acquerello Avorio: Χαρτί επιχρισμένο με εξαιρετική απόδοση στην εκτύπωση τετραχρωμίας, γκοφραρισμένο με λεπτές ρίγες και στις δύο του πλευρές. Απόχρωση ζαχαρί. Χρησιμοποιείται για εξώφυλλα.
  • Acquerello Bianco: Χαρτί επιχρισμένο με εξαιρετική απόδοση στην εκτύπωση τετραχρωμίας, γκοφραρισμένο με λεπτές ρίγες και στις δύο του πλευρές. Απόχρωση λευκή. Χρησιμοποιείται για εξώφυλλα.
  • Tintorento Gesso: Χαρτί με διακριτική σφυρηλάτηση και στις δύο όψεις του. Χάρη στην ειδική επίστρωση που έχει είναι κατάλληλο για φόντα εξωφύλλων βιβλίων. Απόχρωση λευκή.
  • Old Mill Avorio: Χαρτί με διακριτική σφυρηλάτηση και στις δύο όψεις του. Χάρη στην ειδική επίστρωση που έχει είναι κατάλληλο για φόντα εξωφύλλων βιβλίων. Απόχρωση ζαχαρί.
  • Old Mill Bianco: Χαρτί με διακριτική σφυρηλάτηση και στις δύο όψεις του. Χάρη στην ειδική επίστρωση που έχει είναι κατάλληλο για φόντα εξωφύλλων βιβλίων. Απόχρωση λευκή.
  • Σκληρό καπάκι εξωφύλλου: πάχους 2mm.

Χοντρό εξώφυλλο

Αυτό είναι το εξώφυλλο που αντιστοιχεί στη βιβλιοδεσία με καπάκι (πάχους 2mm). Εδώ μπορούμε να έχουμε ένα εξώφυλλο που απλώς είναι πολύ χοντρό, αλλά επίσης μπορούμε να τυπώσουμε επιπλέον ένα πιο λεπτό εξώφυλλο (κουβερτούρα) που θα προστατεύει περισσότερο το βιβλίο. Οι επιλογές για το χοντρό εξώφυλλο είναι αρκετές όσον αφορά στην ποιότητά του (μπορεί να είναι από χαρτί, δέρμα, ύφασμα κ.λπ.) αλλά και στον τρόπο κατασκευής του.

 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ